Επιτέλους, το διεθνές διαδίκτυο ταράζει τους κύκλους της ανώτατης εκπαίδευσης. Μια από τις πλέον συντηρητικές βιομηχανίες του πλανήτη –όπου η ηλικία ενός θεσμού είναι το ισχυρότερο βαρόμετρο για την θέση του στην αγορά- μεταπηδά με μεγάλες δρασκελιές στον online κόσμο. Κάθε μέρα εισάγεται και ένα νέο προϊόν “Massive open online course” ή “Mooc”.
Την περασμένη εβδομάδα εντάχθηκε στο ρεύμα μια κοινοπραξία Βρετανικών πανεπιστημίων.Με «ατμομηχανή» το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, παραδίδουν μαθήματα, διαλέξεις και εργασίeς σε εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές ταυτόχρονα. Και τα παραδίδουν δωρεάν.
Τα διπλώματα που προκύπτουν δεν είναι αναγνωρισμένα, τα ποσοστά διακοπής των μαθημάτων είναι υψηλά και ο σχεδιασμός των σπουδών δεν είναι ακόμη ώριμος. Είναι όμως πολύ δημοφιλή. Η Coursera, κορυφαία πλατφόρμα Mooc, διαθέτει 2 εκατομμύρια καταγεγραμμένους χρήστες και τα ατομικά της μαθήματα προσελκύουν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.
Προφανώς θα υπάρχει τρόπος να μεταφραστεί σε χρήμα αυτός ο ενθουσιασμός. Οπως οι εφημερίδες, τα πανεπιστήμια πειραματίζονται με τα online επιχειρηματικά μοντέλα. Πάρα πολλές ιδέες ακούγονται προς αυτή την κατεύθυνση –είτε περίπλοκες όπως η αξιοποίηση δεδομένων χρηστών για χρήση στο μάρκετινγκ, είτε απλές όπως η χρέωση για το περιεχόμενο των σπουδών.
Είναι ένα σχέδιο χαμηλού ρίσκου. Σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν στις εφημερίδες, τα Moocs δεν είναι ανταγωνιστικά με την υπάρχουσα τάξη των πανεπιστημιακών καθηγητών. Οι φοιτητές μπορεί να πληρώσουν ένα τίμημα για να αποκτήσουν ένα Harvard Mooc, αλλά κανείς δεν πρόκειται να το μπερδέψει με δίπλωμα του Harvard. Ο κίνδυνος που υπαρχει είναι να εμφανιστούνMoocs χαμηλής ποιότητας, που θα αμαυρώσουν την φήμη του θεσμού.
Ακόμη κι αν τα πανεπιστήμια δεν κατορθώσουν τελικώς να βγάλουν κέρδη, η επίδραση της δωρεάν online μάθησης θα έχει μεγάλες επιπτώσεις και πέρα από την ανώτατη εκπαίδευση.
Πρώτον, τα καλά Moocs θα ανεβάσουν το πρεστίζ των πολύ καλών καθηγητών εντός των πανεπιστημίων. Και θα είναι ένα υγιές αντίβαρο στην εμμονή του ακαδημαϊκού κόσμου με την έρευνα. Θα πρέπει να έχει καλή υποδοχή: Η διδασκαλία πάρα πολύ συχνά είναι ανεπαρκής ακόμη και στους κορυφαίους θεσμούς.
Δεύτερον, αν η τεχνολογία Mooc προχωρήσει σε βαθμό που να παραδίδονται αυτόματα τα διπλώματα, θα βοηθήσει να μειωθεί το πανεπιστημιακό κόστος. Οι καθηγητές θα υποχρεωθούν να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο σε εργασίες μια προς μια και λιγότερο σε διδασκαλία ρουτίνας.
Τέλος, ποιος θα μπορούσε να φέρει αντίρρηση στην μετάδοση της γνώσης: Ακόμη κι αν τα πανεπιστήμια δεν βγάλουν κέρδος και παραμείνουν ως έχουν, η ελεύθερη μάθηση είναι δώρο προς τον πλανήτη.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.